zondag 26 januari 2014

Houd je dunne docenten dikke wortels voor? ….over het motiveren van de lerende professional.

Natuurlijk is de titel een verbastering van een uitspraak van Frits van Oostrom in zijn Kohnstamm lezing van 2007.

Uitgangspunt: alle leerkrachten zijn gemotiveerd om zich blijvend te ontwikkelen.

In het kader van “practice what you preach” zou dat vanzelfsprekend zijn.
Leerkrachten die anderen motiveren en stimuleren om zich te ontwikkelen, hebben zelf die motivatie voldoende en beseffen dat je nooit uitgeleerd bent. Zij houden zich dus ook aan de uitgangspunten van
 Wet op de beroepen in het onderwijs (Wet BIO, 2006). De wet BIO is een Nederlandse onderwijswet waarin de  gewenste bekwaamheid van de onderwijsprofessional  wordt uitgedrukt in 7 bekwaamheidseisen en waar in beschreven wordt dat deze bekwaamheid onderhouden dient te worden.

Mensen in mijn omgeving worden soms gek van mijn gedram als het gaat om het vergroten van ICT bekwaamheid van docenten.
Daar loop ik veel vaker op tegen de vragen: Waarom moet deze omhoog? Ik heb het al zo druk? Ik heb er zelf geen last van dat mijn ICT bekwaamheid niet zo groot is, dat is een aanname die jij als “geeky” doet.

Maar wat nu als de “lerende professional” de urgentie van het vergroten van ICT bekwaamheid helemaal niet inziet. Dat is eigenlijk een van mijn deelvragen in het onderzoek waar ik al voor een deel mee begonnen ben.
Hoe kan ik hen laten inzien dat die urgentie wel degelijk groot is en op die manier de motivatie om zich te bekwamen los maken? 

Moet ik Keiharde interventies plegen door alle technologie te verwijderen en te verbieden?
Als je dat niet slim aanpakt loop je direct het risico van een “Pocket Veto” want leerkrachten hechten sterk aan hun autonomie.

Motivatie en zelfregulatie zijn van groot belang wanneer een professional “zijn/haar” eigen bekwaamheid onderhoudt en aantoont.
De autonome professional in een lerende organisatie, weet wat goed voor hem/haar is.

In de zelfdeterminatie theorie van Deci & Ryan vind ik met name de behoefte aan beheersing (competence) interessant en ik ben daardoor al direct geconfronteerd met een fout die we gemaakt hebben door de 0-meting ICT bekwaamheid uit te zetten.
De deelnemers zijn daarin geconfronteerd met het feit dat ze iets nog niet of niet goed genoeg kunnen.

Intrinsieke en extrinsieke motivatie, waar met name Deci &Ryan maar ook Aizen en Daniel Pink over geschreven hebben wil ik als eerste uitgangspunt nemen voor mijn paper over leerpsychologie.

De attributietheorie voor motivatie (Weiner 1992) laat ik nog even buiten beschouwing, deze heeft meer met het slagen en falen te maken, dat is niet waar ik naar op zoek ben.

Vanuit historisch perspectief zijn de Griekse filosofen (Plato en Aristoteles) al aan het denken geweest over de Wil en Volitie (het gedrag dat voortvloeit uit het volgen van de eigen wil)
De psycholoog Wundt heeft de basis gelegd voor een wetenschappelijke benadering van motivatie. Natuurlijk zijn de behavioristen van belang.
In  Thema 12 van Onderwijskunde als ontwerpwetenschap komt ook de James-Lange theorie nog aan de orde, daar moet ik me nog in verdiepen.


Inmiddels merk ik dat ICT bekwaamheid alleen een vehikel wordt om een verhaal aan op te hangen, de motivatie, de zelfsturing de lerende organisatie zijn veel belangrijker, welke bekwaamheid is dan minder van belang, Het in beweging brengen van de professionals.
Daarnaast vind ik het wel heel apart dat er nog steeds in beleidsstukken over profesionalisering NIETS over ICT bekwaamheid gezegd wordt, dat is dus wel een subdoel.

7 opmerkingen:

  1. Ha Karin, leuk om te zien dat je dezelfde weg aflegt als ik. Waar jij het over ICT bekwaamheid hebt/had, heb/had ik het over competenties. Om er vervolgens achter te komen dat WAT er geleerd wordt er minder toe doet (voor ons) maar HOE er geleerd wordt.
    Wat ik niet snap in je verhaal is dat je de 0 meting als fout ziet. Hoe zijn de deelnemers daar geconfronteerd met 'dat ze iets nog niet goed genoeg kunnen?' Dat kan toch ook juist een eye-opener zijn? Zie hoe Ruijters tegen leren aankijkt: begint vanuit niet weten. Of Csikszentmihalyi (dat moest ik even opzoeken!): 'mensen leren op het ogenblik dat ze een nieuwe uitdaging zien en tegelijk inzien dat ze niet bekwaam zijn om die uitdaging aan te gaan.' Misschien heb jij ze nu wel bewust gemaakt van de uitdaging?!

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. @Martijn, nu ga ik even een beetje stoeien met wat ik denk, maar nog niet zeker weet. 1 als je meet waar je staat kan dat wel eens confronterend werken (ik dacht dat ik iets wist maar blijkt niet zo te zijn) bij het invullen van de 0-meting heb ik wel de vragen positief ingesteld (dit is op mijn van toepassing), maar de reacties waren, oh jee ik weet helemaal niks. Het werd dus (vanuit onderwijsperspectief) als een test/beoordeling gezien. Ik moet nog (niet voor dit onderdeel) op zoek naar Harter, 1985. Self-perception of compentence
      Ik denk dat ik ze juist niet bewust gemaakt heb van een uitdaging omdat de urgentie voor de inzet van ICT in het onderwijs er niet is. We hebben al zoveel op ons bordje en dan bedenkt Karin nog even wat er boven op kan. Ik ga dus in mijn communicatie met de directeuren en leerkrachten steeds vanuit Appreciative Inquiry werken, wat gaat er goed en wat kan er beter.
      Daarnaast (ik draaf door), heb ik iets met Daniel Pink en zijn idee over straffen en belonen (Drive). Ik hoop met de paper die we nu moeten schrijven iets te kunnen zeggen over hoe je de intrinsieke en extrinsieke motivatie zou kunnen verhogen.

      Verwijderen
  2. Een invalshoek die ik nog mis in je verhaal is: verleiden tot leren. Misschien is een aardige publicatie het boek Verleiden tot leren in het werk (2007) een verzameling artikelen onder redactie van Ans Grootendorst (Kessels&Smit).

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. @Susan, het verleiden tot leren is wat mij betreft het volgende station. Als ik nu meer weet over motivatie en de daarbij behorende modellen. Ben gecharmeerd van Aizen, kan ik in didactiek (volgende onderwerp) bij het ontwerpen van de leereenheid rekening houden met het geleerde en de leerkrachten "verleiden tot leren"

      Verwijderen
  3. leuk filmpje ook (misschien ken je het al): http://filmpjesinjepresentatie.blogspot.nl/search/label/gedrag

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Vast bekend, maar ik roep 'm toch maar: Simons en Ruijters hebben laatst een update van hun artikel The learning professional (zo uit mijn hoofd) geschreven. Is dat wat?
    Mooi hoe je van ICT een middel maakt. Om een boodschap te geven: een echte professional is aangehaakt bij nieuwe kennis en zet die in zijn handelen om zijn klanten beter van dienst te zijn. Ik citeer nu vrij Simons en Ruijters, hoor en plak dat zo maar op jouw stuk. Zit ik er ver naast?

    Tom

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. @Tom dank voor de tip, ja natuurlijk zitten Simons en Ruijters in mijn leeslijst. Dus je zit er niet ver naast :-) Maar.....juist dat besef van die 'echte professional en zijn klanten" is juist wat mij triggert, In mijn (andere) wereld zie ik bij veranderingstrajecten (implementatie van Lync bijvoorbeeld) veel weerstand tegen nieuwe techniek. Om iedereen in beweging te krijgen hanteer ik een model, ik wil, ik kan, ik kan niet, ik wil niet (zoiets als onbewust onbekwaam, bewust onbekwaam, onbewust bekwaam en bewust bekwaam). Lastigste doelgroep zijn de "hakzanders" (naar @Trendmatcher) en dat is bij het motiveren de meest uitdagende doelgroep.

      Verwijderen